نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
2 دانشیار، گروه روانشناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
چکیده
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The present study was conducted to investigate the efficacy of combined package of time perspective and mindfulness on the academic resilience and academic engagement of students with learned helplessness. The present study was semi experimental (with experimental and control groups) with three-stage (pretest, posttest, follow-up) and two-month follow-up period design. The statistical population of the present study included students suffering from learned helplessness in the second year of high school in Isfahan city in the academic year of 2020-21. 34 student with the learned helplessness were selected through purposive sampling method and randomly accommodated into experimental (18 students) and control groups (16 students). The experimental group received 12 ninty-five-minute sessions of combined package of time perspective and mindfulness during twelve weeks. The applied questionnaires included Learned Helplessness Questionnaire (Quinless, Nelson, 1988) (LHS), Academic Engagement Questionnaire (Fredericks, Blumenfeld, Paris, 2004) (AEQ), Academic Resilience Questionnaire (Samuels, 2004) (ARQ). The data from the study were analyzed through mixed ANOVA method via SPSS23 software. The results showed that package of time perspective and mindfulness has significant effect on the academic resilience (F=44.13; Eta=0.58; P<0001) academic engagement (F=43; Eta=0.57; P<0001) of the students with learned helplessness. According to the findings of the present study it can be concluded that package of time perspective and mindfulness can be used as an efficient method to improve academic resilience and academic engagement of students with learned helplessness through applying the theoretical and therapeutic concepts related to time perspective and mindfulness.
کلیدواژه‌ها [English]
اصلی آزاد، مسلم.، منشئی، غلامرضا.، و قمرانی، امیر. (1398). تاثیر درمان ذهن آگاهی بر تحمل ابهام و درآمیختگی فکر و عمل مبتلایان به اختلال وسواس بی اختیاری. سلامت روان کودک، 6(1)، 83-94.
افضلی، لیلا.، اسماعیلی، سمیه.، نقش، زهرا. (1398). تاب‌آوری تحصیلی، سرزندگی تحصیلی و عملکرد دانش‌آموزان با اختلال یادگیری: بررسی نقش واسطه‌ای اهمال‌کاری تحصیلی، توانمندسازی کودکان استثنایی، 10(4)، 51-60.
اوضاعی، نسرین.، عظیم‌پور، احسان.، امام جمعه، محمدرضا. (1398). نقش میانجی فرسودگی تحصیلی و تاب‌آوری تحصیلی در رابطه بین سرزندگی تحصیلی و کیفیت زندگی در مدرسه، مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 8(20)، 237-261.
باباجانی گرجی، لیلا.، حجازی، مسعود.، مروتی، ذکرالله.، یوسفی افراشته، مجید. (1398). نقش میانجی خودکارآمدی تحصیلی در رابطه بین تاب‌آوری تحصیلی و درگیری تحصیلی در دانشجویان رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی، توسعه آموزش جندی شاپور، 10(4)، 294-305.
بیگلری، فاطمه.، اصلی آزاد، مسلم.، میری سنگتراشانی، سیدعلی. (1401). اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر اضطراب کووید-19 و تحمل پریشانی بهبودیافتگان کرونا ویروس. فصلنامه دستاوردهای روان شناختی، 28(2)، 90-69.
پورپاریزی، معصومه.، توحیدی، افسانه.، خضری مقدم، نوشیروان. (1397). تاثیر ذهن‌آگاهی بر پیشرفت تحصیلی و سازگاری تحصیلی: نقش واسطه‌ای خودپنداره تحصیلی، پژوهشنامه روانشناسی مثبت، 4(3)، 29-43.
تاج‌آبادی، زهره.، دهقانی، فهیمه.، صالح‌زاده، مریم. (1399). نقش چشم انداز زمانی و طرد همسالان در پیش بینی رفتار های پرخطر نوجوانان شهر یزد، آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ایران، 8(2)، 129-141.
حسینی، مهکامه. (1397). تدوین بسته آموزشی مبتنی بر چشم انداز زمان و اثربخشی آن بر متعادل‌سازی زمان، خود نظم دهی تحصیلی، پایستگی تحصیلی و اضطراب دانش آموزان دختر پایه نهم شهر تهران، رساله دوره دکتری تخصصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان.
حیدری‌راد، مریم.، و مسیبی داریانی، پریا. (1398). رابطه 5 عامل بزرگ شخصیت با درخودماندگی آموخته شده و تاب‌آوری در دانشجویان، سومین همایش ملی علمی پژوهشی روانشناسی و علوم تربیتی، شیروان.
رحیم‌پور، شکوفه.، عارفی، مژگان.، منشئی، غلامرضا. (1400). اثربخشی آموزش تلفیقی چشم انداز زمان و ذهن آگاهی بر تاب آوری و خردمندی، پژوهشنامه روانشناسی مثبت، 7(1)، 52-35.
رسام، امیررضا.، غفاری، عذرا.، ابوالقاسمی، عباس.، و بیرامی، منصور. (1400). مقایسه اثربخشی برنامه‌های آموزش خوش‌بینی، تنظیم هیجان و ذهن‌آگاهی بر تعلل ورزی، تاب‌آوری و دلزدگی تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اضطراب امتحان. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 5(3)، 246-263.
سلطانینژاد، مهرانه.، آسیابی، مینا.، ادهمی، بیانه.، توانایی یوسفیان، سمیرا. (1393). بررسی شاخص های روان سنجی پرسشنامه تاب‌آوری تحصیلی. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 5(15)، 41-30.
شریعتی، سمیرا.، کریمی، بهروز. (1399). اثربخشی آموزش تکنیک‌های ذهن‌آگاهی بر شادکامی، بهزیستی ذهنی و نشخوار فکری دختران، خانواده درمانی کاربردی، 1(1)، 125-147.
شیخ علی‌زاده، سیاوش.، بیرامی، منصور.، هاشمی، تورج.، واحدی، شهرام. (1398). اثربخشی آموزش فنون ذهن آگاهی بر سرزندگی تحصیلی با نقش تعدیلی اهداف پیشرفت اجتماعی در دانشجویان، راهبردهای شناختی در یادگیری، 7(12)، 127-148.
صیادی قصبه، محدثه.، و مقتدر، لیلا. (1400). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر انگیزه پیشرفت و اهمال کاری تحصیلی دانش‌آموزان. آموزش و ارزشیابی، 14(54)، 113-135.
طاهری خرامه، زهرا.، شریفی‌فرد، فاطمه.، آسایش، حمید.، سپهوندی، محمدرضا. (1396). ارتباط تاب‌آوری تحصیلی و فرسودگی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم، راهبردهای آموزش، 10(5)، 375-383.
فرج‌زاده، پروین.، غضنفری، احمد.، چرامی، مریم.، شریفی، طیبه. (1399). اثربخشی آموزش سرمایه های روان شناختی بر اهمال کاری تحصیلی دانشجومعلممان دختر با اشتیاق تحصیلی پایین، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 7(4)، 31-42.
فرهادی، طاهره.، اصلی آزاد، مسلم.، و شکرخدایی، نیلوفرسادات. (1397). اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر کارکردهای اجرایی و همجوشی شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی. توانمند سازی کودکان استثنایی، 9(4)، 81-92.
کریمی وکیل، علیرضا.، شفیع‌آبادی، عبدالله.، فرح‌بخش، کیومرث.، یونسی، جلیل. (1396). اثربخشی برنامه آموزشی توانمندسازی روان‌شناختی بر مبنای نظریه روانشناسی فردی آدلر بر درماندگی آموخته شده زنان سرپرست خانوار، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 8(31)، 23-51.
گلستانه، سیدموسی. و نوروزی، فاطمه. (1397). اثربخشی درمان چشم‌انداز زمان‌بر راهبردهای انگیزشی و شناختی دانشجویان دختر اهمال-کار دانشگاه خلیج فارس بوشهر، دوفصلنامه علمی- پژوهشی شناخت اجتماعی، 2(13)، 119-130.
ملایی، فاطمه.، حجازی، مسعود.، یوسفی افراشته، مجید.، مروتی، ذکرالله. (1399). نقش میانجی ذهن‌آگاهی در رابطه بین اشتیاق تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دختر، پژوهش در نظام‌های آموزشی، 14(48)، 75-90.
میرنسب، میرمحمود.، قره آغاجی، سعید. (1394). نقش واسطه‌ای جهت‌گیری هدف و درماندگی آموخته شده در رابطه بین نظریه‌های ضمنی هوش و پیشرفت تحصیلی، فصلنامه آموزش پژوهی، 1(1)، 1-13.
ویسکرمی، حسنعلی.، صادقی، مسعود.، خلیلی گشنیگانی، زهرا. (1397). بررسی فرسودگی تحصیلی و رابطه آن با راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و تاب‌آوری تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، راهبردهای آموزش، 11(1)، 134-138.
هاشمی، فرشته.، درتاج، فریبرز.، فرخی، نورعلی.، نصرالهی، بیتا. (1398). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر تعلل ورزی تحصیلی و استرس تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه هشتم، روانشناسی تربیتی، 15(52)، 1-13.
Ames, C.S., Richardson, J., Payne, S., Smith, P., Leigh, E. (2014). Mindfulness- based cognitive therapy for depression in adolescents. Child and Adolescent Mental Health, 19(1), 74-78.
Argungu, Z., Lam, S.K., Binti, F., Mukhtar, M., Yan, S.K., Olalekan, O.T., Geok, S.K. (2020). Effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on the management of depressive disorder: Systematic review. International Journal of Africa Nursing Sciences, 12, 100-108.
Burns, E.C., Martin, A.J., Collie, R.J. (2021). A future time perspective of secondary school students' academic engagement and disengagement: A longitudinal investigation. Journal of School Psychology, 84, 109-123.
Closson, L.M., Boutilier, R.R.(2017). Perfectionism, academic engagement, and procrastination among undergraduates: The moderating role of honors student status. Learning and Individual Differences, 57, 157-162.
Coronado-Hijon, A. (2017). Academic resilience: a transcultural perspective, Social and Behavioral Sciences, 237, 594 – 598.
Crosswell, A.D., Moreno, P.I., Raposa, E.B., Motivala, S.J., Stanton, A.L., Ganz, P.A., Bower, J.E. (2017). Effects of mindfulness training on emotional and physiologic recovery from induced negative affect. Psychoneuroendocrinology, 86, 78-86.
Filippello, P., Buzzai, C., Costa, C., Orecchio, S., Sorrenti, L. (2020). Teaching style and academic achievement: The mediating role of learned helplessness and mastery orientation. Psychology and School, 57(1), 5-16.
Fredericks, J.A., Blumenfeld, P.C., Paris, A,H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59–109.
Galla, B.M., Esposito, M.V., Fiore, H.M. (2020). Mindfulness predicts academic diligence in the face of boredom. Learning and Individual Differences, 81, 101-106.
Howell, J.A., Roberts, L.D., Mancini, V.O. (2018). Learning analytics messages: Impact of grade, sender, comparative information and message style on student affect and academic resilience. Computers in Human Behavior, 89, 8-15.
Hwang, E., Shin, S. (2017). Characteristics of nursing students with high levels of academic resilience: A cross-sectional study. Nurse Education Today, 71, 54-59.
Janeiro, I.N., Duarte, A.M., Araújo, A.M., Gomes, A.I. (2017). Time perspective, approaches to learning, and academic achievement in secondary students. Learning and Individual Differences, 55, 61-68.
Jochemczyk, L., Pietrzak, J., Buczkowski, R., Stolarski, M. & Markiewicz, L. (2017). You Only Live Once: Present-hedonistic time perspective predicts risk propensity, Journal of Personality and Individual Differences, 115, 148-153.
Kelly, D., Meusen-Beekman, Desirée Joosten-Ten Brinke, Henny P. A. Boshuizen. (2016). Developing young adolescents’ self-regulation by means of formative assessment: A theoretical perspective. Cogent education, 2, 1071233.
Lindsay, E.K., Creswell, J.D (2017). Mechanisms of mindfulness training: monitor and acceptance theory (MAT). Clinical Psychology Review, 51, 48-59.
Lovas, D.A., Schuman-Olivier, Z. (2018). Mindfulness-based cognitive therapy for bipolar disorder: A systematic review. Journal of Affective Disorders, 240: 247-261.
Lu, S., Huang, C., Rios, J. (2017). Mindfulness and academic performance: An example of migrant children in China. Children and Youth Services Review, 82, 53-59.
Molesworth, B.R.C., Burgess, M., Wilkinson, J. (2020). Can babble and broadband noise present in air transportation induce learned helplessness? A laboratory based study with university students. Applied Acoustics, 157, 107-111.
Papastamtelou, J., Unger, A., Giotakos, O. & Athanasiadou, F. (2015). Is time perspective a predictor of anxiety and perceived stress? Some preliminary results from Greece. Psychological Studies, 60(4), 468-477.
Pethtel, O.L., Moist, M., Baker, S. (2018). Time perspective and psychological well-being in younger and older adults, Journal of Positive Psychology and Wellbeing, 2(1), 45-63.
Pintrich, P.R. (2003). A motivational science perspective on the role of student motivation in learning and teaching contexts. Journal of educational Psychology, 95(4), 667-674.
Prenger, R., Taal, E. (2016). The effects of mindfulness-based stress reduction therapy on student. disease: A meta analysis. Journal of Psychosomatic Research, 86(6), 539-544.
Quinless, F.W., Nelson, M.A. (1988). Development of a measure of learned helplessness. Nursing Research, 37(1), 11-15.
Richardson, J.T., Long, G.L. (2003). Academic engagement and perceptions of quality in distance education. Open Learning: The Journal of Open, Distance and e-Learning, 18(3), 223-244.
Samuels, W.E. (2004). Development of a non-intellective measure of academic success: towards the quantification of resilience. From www.Proquest.com.
Samuels, W.E., Woo, A. (2009). Creation and Initial Validation of an Instrument to Measure Academic Resilience. From http://wesamuels.org/pdfs/aera2009.pdf.
Schellenberg, B.J.I., Bailis, D.S.(2015). Predicting longitudinal trajectories of academic passion in first-year university students. Learning and Individual Differences, 40, 149-155.
Shaw, S.C.K. (2018). Learned helplessness in doctors with dyslexia: Time for a change in discourse? Nurse Education in Practice, 32, 99-102.
Siddiq, F., Gochyyev, P., Valls, O. (2020). The role of engagement and academic behavioral skills on young students’ academic performance—A validation across four countries. Studies in Educational Evaluation, 66, 1008-1012.
Smallheer, B.A. (2011). Learned helplessness and depressive symptoms in patients following acute myocardial infarction (Doctoral dissertation). Vanderbilt University, Nashville, Tennessee.
Sorrenti, L., Filippello, P., Orecchio, S., & Buzzai, C. (2016). Learned helplessness and learning goals: Role played in school refusal, a study on Italian students. Mediterranean Journal of Clinical Psychology, 4(21), 33-39.
Trindade, I.A., Mendes, L., Ferreira, N.B. (2020). The moderating effect of psychological flexibility on the link between learned helplessness and depression symptomatology: A preliminary study. Journal of Contextual Behavioral Science, 15, 68-72.
Ulusoy, Y., Duy, B. (2013). Effectiveness of a Psycho-education Program on Learned Helplessness and Irrational Beliefs. Educational Sciences: Theory & Practice, 13, 1440-1446.
Wen, J., Huang, S., Goh, E. (2020). Effects of perceived constraints and negotiation on learned helplessness: A study of Chinese senior outbound tourists. Tourism Management, 78, 104-110.
Wills, G., Hofmeyr, H. (2019). Academic resilience in challenging contexts: Evidence from township and rural primary schools in South Africa. International Journal of Educational Research, 98, 192-205.
Zabelina, E., Chestyunina, Yu., Trushina, I., Vedeneyeva, E. (2017). Time Perspective as a Predictor of Procrastination, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 238, 87 – 93
Zambianchi, M., Ricci Bitti, P.E., Paola. G. (2010). Time Perspective, Personal agenda, and adoption of risk behaviors in adolescence. Psicologia clinical dello Sviluppo, 2, 397-414.
Zhang, Y., Qin, X., Ren, P.(2019). Adolescents' academic engagement mediates the association between Internet addiction and academic achievement: The moderating effect of classroom achievement norm. Computers in Human Behavior, 89, 299-307.
Zhen, R., Li, L., Ding, Y., Hong, W., Liu, R. (2020). How does mobile phone dependency impair academic engagement among Chinese left-behind children? Children and Youth Services Review, 116, 105-111.
Zimbardo, P.G., Boyd, J.N. (2012). The enormous silent power of time perspective in our lives and national destinies. Keynote lecture at the first international conference of time perspective. Coimbra, Portugal. New York: Free Press.
)
