اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر خوش‌بینی و بهزیستی روان‌شناختی مادران کودکان مبتلا به موکوپلی‌ساکارید نوع یک (سندرم هولر)

آزادی, سارا; هاشمی نسب, فاطمه; قائمی, رویا

doi:10.22034/jmpr.2022.13662

اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر خوش‌بینی و بهزیستی روان‌شناختی مادران کودکان مبتلا به موکوپلی‌ساکارید نوع یک (سندرم هولر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دکترای روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه ایلام، ایلام،ایران.

² کارشناس ارشد روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

10.22034/jmpr.2022.13662

چکیده

هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر خوش‌بینی و بهزیستی ‌روان‌شناختی مادران کودکان مبتلا به موکوپلی‌ساکارید نوع یک (سندرم هولر) بود. روش این پژوهش به‌شیوه تک آزمودنی با کنترل خط پایه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران دارای کودک مبتلا به موکوپلی‌ساکارید در سال 1398-1397 بود که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه‌ی خوش‌بینی (LOT)، پرسشنامه‌‌ی فرم کوتاه بهزیستی‌روان‌شناختی (PWB) و برنامه آموزشی تنظیم هیجان آلن، مک‌هاگ و بارلو، (2009) بود که طی 8 جلسه 90 دقیقه‌ای یک‌بار در هفته و در 3 مرحله (خط پایه، برنامه آموزشی 8 جلسه‌ای و پیگیری 6 هفته‌ای) انجام شد. داده‌های حاصل از اجرای پرسشنامه‌ها با استفاده فرمول درصد بهبودی و روش ترسیم دیداری تحلیل شد. نتایج پژوهش حاضر نشان دادند که آموزش تنظیم هیجان بر خوش‌بینی و بهزیستی روان‌شناختی مادران کودکان مبتلا به موکوپلی‌ساکارید نوع یک (سندرم هولر) مؤثر بوده است. و این تأثیر در مرحله پیگیری 6 هفته‌ای پایدار مانده بود. بنابراین با به کارگیری آموزش تنظیم هیجان می‌توان توانمندی مادران دارای کودک موکوپلی‌ساکارید را بهبود بخشید.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.27173852.1401.17.65.14.2

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Emotion Regulation Training on Optimism and Psychological Well-being of Mothers of Children with Type1 Mucopolysaccharide (Hurler Syndrome)

نویسندگان [English]

Sara Azadi ¹
Fatemeh Hasheminasab ²
Roya Ghaemi ²

¹ Ph.D in Psychology, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Ilam University, Ilam, Iran.

² M.Sc in Clinical Child and Adolescent Psychology, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study was to determine the effectiveness of emotion regulation training on optimism and psychological well-being of mothers of children with type 1 mucopolysaccharide (Hurler syndrome). The method of this study was single subject with baseline control. The statistical population of the study included all mothers with children with mucopolysaccharide in 1397-1397 years who were selected using purposive sampling. Tools used by optimism questionnaire (LOT), psychological well-being of short form questionnaire( PWB ) and the emotion regulation training program for Allen, Mc Hag and Barlow (2009) was performed in 8 sessions of 90 minutes at once a week in 3 stages (baseline, 8-session training program and 6-week follow-up). The data from the execution of the questionnaires was analyzed using the improvement percentage formula and visual drawing method. The results of this study showed that emotion regulation training was effective on optimism and psychological well-being of mothers of children with type 1 mucopolysaccharide (Hurler syndrome). And this effect remained stable at the 6-week follow-up phase. Therefore, by using emotion regulation training, the ability of mothers with mucopolysaccharide children can be improved.

کلیدواژه‌ها [English]

Emotion Regulation Training
Optimism
Psychological Well-Being
Hurler syndrome

مراجع

اوسانلو، ز؛ پورمحمد رضایی تجریشی، م؛ سروری، م. (1390). تاثیر آموزش مدیریت هوش هیجانی بر سندرم استرس مادران کودکان دارای معلولیت ذهنی. مجله کودک، (11) 2: 62-151.

بیرامی، م؛ هاشمی، ت؛ بخشی‌پور، عباس؛ محمودعلیلو، مجید.؛ اقبالی، علی. (1393). مقایسه تأثیر دو روش آموزش تنظیم هیجان و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، بر پریشانی روان‌شناختی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 9(33): 58-44.

خانجانی، م؛ شهیدی، ش؛ فتح‌آیادی، ج؛ مظاهری، م؛ شکری، ا. (1393). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی فرم کوتاه (18 سؤالی) مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف در دانشجویان دختر و پسره. مجله اندیشه و رفتار، 8(32): 36-27.

سلاجقه، س؛ امامی‌پور، س؛ نعمت‌الله زاده ماهانی، ک. (1398). الگوی ساختاری روابط بین ذهن‌آگاهی و بهزیستی روان‌شناختی براساس نقش میانجیگر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان سرطان سینه. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 13(1 پیاپی 49): 98-77.

رجبی، فهیمه؛ اسلمی، الهه( 1397). اثر بخشی اموزش مهارت های زندگی بر بهزیستی روان شناختی و شادکامی زنان سالمند، دروه4، شماره4: 301-312.

زارع، م؛ آقازیارتی، ع؛ ملک شیخی، س؛ و شریفی، م. (زودآیند). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی در مقایسه با تنظیم هیجان بر سازگاری دانش‌آموزان نوجوان دچار اختلال کاستی توجه/فزون‌کنشی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، زودآیند. در دسترس در: http://apsy.sbu.ac.ir/issue/view/858

شجاعی، احمد؛ سلیمانی، اسماعیل (1394). بررسی تاثیر آموزش هوش معنوی بر بهزیستی روان شناختی و مولفه های آن در دانش آموزان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی شهرستان اردبیل. مجله روان شناسی مدرسه 4(1)121-104.

فیاضی، مینا و همکاران(1398). اثر بخشی آموزش شادکامی به شیوه شناختی و رفتاری بر بهزیستس روان شناختی و استرس تجربه شده زنان دارای معلولیت جسمس و حرکتی ، مجله رویش روان شناسی، سال 8، شماره8: 18-24.

قیاسوند، مژده و قربانی، مریم(1394). اثر بخشی آموزش تنظیم هیجان در بهبود راهبردهای تنظیم هیجان و کنترل قندخون مبتلایان به دیابت نوع 2، مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران، 17(4)، 299- 307.

کیانی، جمیله. عباسی، فرهاد. پاکیزه، علی. قلی زاده، بهزاد. درویشی، شهرزاد. (1395). تأثیر آموزش مدیریت استرس و تنظیم هیجانی بر رضایت شغلی پرستاران. فصلنامه پرستار و پزشک در رزم. دوره چهارم، شماره دوازدهم، صص 147-155.

ودرزی، م. (1380). روایی و پایایی مقیاس نومیدی بک در گروهی از دانشحویان دانشگاه شیراز. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 17(1).

نریمانی؛ م؛ آریاپوران، س؛ ابولقاسمی، ع؛ و احدی، ب. (1390). اثربخشی روش‌های آموزش ذهن‌آگاهی و تنظیم هیجان بر عاطقه و خلق جانبازان شیمیایی، مجله علمی پژوهشی داتشگاه علوم پزشکی اراک، 15 (2): 107-118.

ولیدی‌پاک، آ؛ خالدی، ش؛ معینی‌منش، ک. (1393). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر افزایش خوش‌بینی در زنان باردار دیابتی. مجله سلامت روانی، 14(5): 75-63.

یوسفی، جواد؛ ضیاپور، آ؛ خسروی، ب؛ رحیمی خلیفه، ز. (1399). تجربه زندگی مادارن دارای معلولیت: مطالعه کیفی ایران، مجله سلامت عمومی، 15(5): 65-56.

زندی پور، طیبه (1388). نگرش بیماران مبتلا به MS نسبت به کیفیت زندگی خویش و خدمات مشاوره و روان شناسی، مطالعات روان شناختی، 5(2): 89-116.

Arabatzoudis, T., Rehm, I. C., Nedeljkovic, M., & Moulding, R. (2017). Emotion regulation in individuals with and without trichotillomania. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 12(3): 87-94.

Bouchard LC, Carver CS, Mens MG, Scheier MF. (2017). Optimism, health, and well-being. In Positive Psychology. 1(12):112-130.

Bragazzi NL. (2013). The Gap in the Current Research on the Link between Health Locus of Control and Multiple Sclerosis: lessons and insights from a Systematic Review. Multiple Sclerosis International.;2013:8.

Carver, C. S., Scheier, M. F., & Segerstrom, S.C. (2010). Optimism: Clinical psychology review, 3(15): 879-889.

Dogar, IA., Azeem M.W., Haider I., Wudarsky M., Asmat A., Akbar M., & Kousar S. (2011). Wellbeing and psychiatric status of parent's children with mental retardation in Pakistan. Journal of European Psychiatry. 26(1):278-286.

Dimeff, L.A., & Konner, K. (2007). Dialectical Behaviar Therapy in Clinical Practice, Neww York: Guilford Press.

Fava, G.A. (2014) Well-being Therapy, Psychother Psychosom, 68: 171-178.

Feldman, D. B., & Kubota, M. (2015). Hope, self efficacy, optimism, and academic achievement: Distinguishing constructs and levels of specificity in predicting college grade-point average. Learning and Individual Differences, 37, 210-216.

Garmefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven P. (2006). Negative Life Events, Cognitive Emotion Regulation and Emotion Problems. 3, 30: 1311-1327.

Gross, J.J., & John, O. P. Individual Differences in Two Emotion Regulation Processes: Implications for Affect, Relationships, and Well- Being. Journal of Personality and Social Psychology, 2003; 85, 348-362.

Ghosh, A., Shapiro, E., Rust, S., Delaney, K., Parker, S., Shaywitz, A., Morte, A., Bubb, G., Cleary, M., Bo, T., Lavery, C., Bigger, B. (2017). Recommendations on clinical trial design. for treatment of Mucopolysaccharidosis Type III, Journal of Rare Diseases. 2(17). 15

Hoffmann, F., Hoffmnn, S., Kunzmann K., & Ries M. (2020). Challenging behavior in mucopolysaccharidoses types I– III and day-to-day coping strategies: a cross sectional explorative study, Journal of Rare Diseases. (15):275.

Hofer D, Paul K, Fantur K, Beck M, Bürger F, Caillaud C, et al.(2009). GM1 gangliosidosis and Morquio B disease: Expression analysis of missense mutations affecting the catalytic site of acid beta-galactosidase. Human Mutation.; 30(8):1214-21

Joana D.A. Kyeremateng Joslin A. Dogbe, Maxwell P. Opoku William Nketsia Charles Hammond Sally A. Afriyie, Experiences of primary caregivers of children with cerebral palsy across the trajectory of diagnoses in Ghana. Journal of Disability, 2223-9170. 2019.

Koole S. (2009). The psychology of emotion regulation: An integrative review Cognition and Emotion 23: 4- 41.

Lamba N, Jadva V, Kadam K, Golombok S. (2018). The psychological well-being and prenatal bonding of gestational surrogates. Human Reproduction. 23;33(4):646-53.

Nykliček. I., Vingerhoets, A.D., Marcel Zeelenberg, M. (2011). Emotion regulation.

Ryff. C. D., & Singer, B. H. (2006). Best news yet on the six-factor model of well-being. Social science Research, 35 (4): 1103-1119.

Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Exploration on the meaning of psychological wellbeing. Journal of Personality and Social Psychology, 57:1069-108.

Salove P. (2006). Applied emotional intelligence: Regulating emotions to become healthy Wealthy and wise. In: Ciarrochi J, Meyer JD, editors. Emotional Intelligence in Everyday Life. New York: Psychology Pres. 229-48.

Strassle, CG. Mckee, EA. & Plant, DD. (2000). Optimism an indicator of psychological health: Using psychological assessment wisely. Personality Assessment, 72(2):190-199.

Scheier, M. F., & Carver, C. S. (1994). Effects of optimism on psychological and physical wellbeing: Theoretical overview and empirical update. Cognitive Therapy and Research. 2(18): 201-228.

Seligman MEP. (1991). Learned optimism: How to change your mind and your life. New York: Inc.

Schutte, N. S., & Malouff, J. M. (2011). Emotional intelligence mediates the relation ship between mindfulness and subjective well-being. Personality and Individual differences, 5,1116-1119.

Woolfolk Hoy, A., Hoy, W. K., & Kurz, N. (2012). Woolfolk Hoy, A., Hoy, W. K., & Kurz, N. (2008). development and test of a new construct. Teaching and Teacher Education, 24, 821-834.