ارائه‌ مدل پیش‌بینی احساس تنهایی دختران بر اساس سبک‌های دلبستگی مادران با واسطه‌گری مشکلات تنظیم هیجانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 دانشیارگروه روانشناسی بالینی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

3 استاد تحقیق و ارزشیابی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل جهت پیشبینی احساس تنهایی بر اساس سبکهای دلبستگی مادران با واسطه گری مشکلات تنظیم هیجانی دختران نوجوان دبیرستانی انجام شد. طرح پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود. در این پژوهش جامعه آماری را دانش آموزان پایه نهم (و مادرانشان) در سال تحصیلی 96-1395 تشکیل دادهاند که در مجموع 278دانش آموز دختر و
مادرانشان (556نفر)مورد مطالعه قرار گرفتند. روش نمونه گیری پژوهش، روش نمونه گیری خوشه ای بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های احساس تنهایی راسل، سبک دلبستگی کولینز و مقیاس دشواریهای تنظیم هیجانی گراتز و رومر استفاده شد. همچنین بهمنظور طراحی یک مدل مناسب از تحلیل مسیر برای پیشبینی احساس تنهایی در دانش آموزان استفاده شده است. نتایج
پژوهش حاضر نشان داد که با افزایش سبک دلبستگی اضطرابی مادران و مشکالت تنظیم هیجانی، احساس تنهایی دختران افزایش یافته است و با افزایش سبک دلبستگی نزدیکی، احساس تنهایی کاهش یافته است. در واقع بین سبکهای دلبستگی و مشکلات تنظیم هیجانی با احساس تنهایی رابطه وجود دارد و تنها رابطه بین سبک دلبستگی وابستگی و احساس تنهایی معنی دار نبود. در نتیجه میتوان گفت که یافته های این پژوهش نشان داد که مدل پیشنهادی احساس تنهایی از برازش خوبی برخوردار است و تأثیر این ارتباط بدین اندازه است که زمینه رشد مطلوب و یا آماده سازی بستر نامطلوب برای ایجاد احساس تنهایی را در زندگی نوجوان فراهم میسازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Providing a Model for Predicting Feeling of Loneliness among Daughters based on Attachment Styles of Mothers by Mediating Role of Emotion Dysregulation

نویسندگان [English]

  • Faezeh Jafari Siavashani 1
  • Ahmad Borjali 2
  • Alireza Kiamanesh 3
1 PHD student in General Psychology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Associate professor, Faculty of clinical psychology, Allameh Tabatabaii University, Department of Psychology and Educational Science, Tehran, Iran (Corresponding Suthor). Borjali@atu.ac.ir
3 Professor of Research and Evaluation, Faculty of Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran. drarkia@gmail.com
ابوحمزه، الهام و کتایون خوشابی (1393). جان بالبی: نظریه دلبستگی، تهران: دانژه، چاپ دوم.
بشارت، محمدعلی؛ گران‌مایه‌پور، شیوا؛ پورنقدعلی، علی؛ افقی،زهرا، حبیب‌نژاد، محمد و سارا آقایی ثابت )1391). رابطه ناگویی هیجانی و مشکلات بین شخصی: نقش تعدیل‌کننده سبک‌های دلبستگی، فصلنامه روانشناسی معاصر، 9 و 1، 16-3.
Booth-LaForce, C. & Oxford, M.L. (2015). Trajectories of social withdrawal from grades 1 to 6: Prediction from early parenting, attachment, and temperament, Journal of Developmental Psychology, 44(5), 1298–1313.
Collins, G. & Read, E. (1996). Revised Adult Attachment Scale, Available From http://www.psych.Ohiou, edu/ Intake Packet Part. Doc.
Chou, A. Polansky, M. and. Mason, R.L. (1998), Transforming nonnormal Data to Normality in Statistical Process Control, Journal of psychology, 33, 63- 89.
Cicchetti, D. & Rogosch, F.A. (2009). Adaptive coping under conditions of extreme stress, Journal of social psychology, 42, 85-112.
Collins, N.L. & Read, S.J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples, Journal of Personality and Social Psychology, 54, 644-663.
Cruwys, T. Haslam. S.A, Dingle, G.A. Jetten, J. Homsey, M.J. Chong, E.M.D, & oei, t. p.s. (2014). Felling connected again: internations that increase social identitification reduce depression symptoms in community and clinical setting, Journal of Affective Disorders, 159, 139- 146.
Dahlberg, Lena. Andersson, Lars... McKee, Kevin J &Lennartsson, Carin. (2015). Predictors of loneliness among older women and men in Sweden: A national longitudinal study, Journal of Aging & Mental Health, 52, 65-71.
Dewi, KS, Prihatsanti, U, Setyawan, I, Siswati. (2015). Children’s Aggressive Behavior Tendency in Central Java Coastal Region: The Role of Parent- 999 Child Interaction, Father’s Affection and Media Exposure, Journal of
Procedia Environ Sci, 23: 192–8.
Fosco GM, Stormshak EA, Dishion TJ, Winter CE (2012). Family relationships and parental monitoring during middle school as predictors of early adolescent problem behavior, Journal of J Clin Child Adolesc Psychol, 41(2): 202–13.
Garnefski, N. Van-Der-Kommer, T. Kraaij, V. Teerds,J. Legerstee, J. & Tein, E.O. (2006). The Relationship between cognitive Emotion Relationship Strategies and Emotional Problems: Comparison between a clinical and a Non-Clinical Sample, Journal oPersonality and Individual Differences, 16- 403-420.
Gohnson, S,G. Batey, M.H.Is worth, L. (2009). Personality and health: the mediating role of trait Emotional intelligence and work Locus of control, Journal of Personality and individual differences, 47(50:470-475).
Gyurak, A. Gross, J.J. &Etkin, A. (2011). Explicitand implicit emotion regulation: A dual-processframework, Journal of Cognition and Emotion, 25, 400–412.doi:10.1080/02699931. 2010.544160.
Herman k.s (2015).the in fluence of social self-efficacy, self esteem and personality differences a loneliness and depression, Journal of Unpublished, the Ohio state university, 85, 110-142.
Hocking, Elise C. Simons, Raluca M, Surette, Renata J. (2016). Attachment style as a mediator between childhood maltreatment and the experience of betrayal trauma as an adult, Journal of Child Abuse & Neglect, 36, 66-92.
Jackson, T. (2010). Protective self-presentation, sources of socialization, and loneliness among Australian adolescents and young adults, Journal of Personality and Individual Differences, 436 (1552–1562). Jones, Jason D. Brett, Bonnie E. Ehrlich, Katherine B. Lejuez, Carl W &
Cassidy, Jude. (2014). Maternal Attachment Style and Responses to Adolescents’ Negative Emotions: The Mediating Role of Maternal Emotion Regulation, Journal of Parent Sci Pract, 14(3-4): 235–257.
Mollasaeidi, Sara. Arefi, Mozhgan & Aghaei Joshoghani, Asghar. (2015). The Relationship between Identity Styles and Romantic Attachment among college students, International Journal of Psychology and Behavioral Research, Vol. 4(1), 9 14. 999
Müller, A.W. & Reisenzein, R. (2013). Emotionen–Natur und Funktion the nature and function of multilevel influences on the determinants of resilience in maltreated children, Journal of New Directions for Child and Adolescent Development, 2009 (124), 47–59.
Ratz KL, Roemer L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregula-tion: Development, factor structure, and initial vali-dation of the difficulties in emotion regulation scale, Journal of Psychopathol Behav, 2004; 26: 41-54.
Rohner, R.P. (2013). Parental acceptance-rejection theory, Journal of University of Connecticut, 22, 1-5.
Russel, D.W, cutrona, C.E. & peplau, A. (1980). The revised UCLA loneliness scale.concurrent and discriminate validity Evidence, Journal of personality and social psychology, 39, 422-480.
Russell, Dan. (1984). Social and emotional loneliness: An examination of Weiss's typology of loneliness, Journal of Personality and Social Psychology, Vol 46(6), 1313-1321. Doi: 10.1037/0022-3514.46.6.1313.
Salehi Pour, Elnaz. Pour Mohaddes, Golriz. Rooien Pour, Fereshteh & Talebi, Gholamreza. (2016). The Relationship between Coping Styles with Stress and Positive and Negative Affects with Academic Procrastination in Students, International, Journal of humanities and cultural studies, special Issue, 1851-1844.
Williams, Alishia D. Thompson, Jessica & Andrews, Gavin. (2013). The impact of psychological distress tolerance in the treatment of depression, Journal of Behaviour Research and Therapy, 51, 469 – 475
Wei, Meifen. Vogel, David L. Ku, Tsun-Yao & Zakalik, Robyn A. (2005). Adult Attachment, Affect Regulation, Negative Mood, and Interpersonal Problems: The -Nediating Roles of Emotional Reactivity and Emotional Cutoff, Journal of Counseling Psychology, Vol. 52, No. 1, 14–24 Jones, Jason D. Brett, Bonnie E. Ehrlich, Katherine B. Lejuez, Carl W. &
Cassidy, Jude. (2014). Maternal Attachment Style and Responses to Adolescents’ Negative Emotions: The Mediating Role of Maternal Emotion Regulation, Journal of Parent Sci Pract, 14(3-4): 235–257.
Shi, Rui. Zhang, Shilei. Zhang, Qianwen. Fu, Shaoping. Wang, Zhenhong. (2016). Experiential Avoidance Mediates the Association between Emotion Regulation Abilities and Loneliness, Journal of PLoS ONE, 11(12), 1-11.
Pakdaman, Shahla. Saadat, Seyed Hassan. Shahyad, Shima. Ahmadi, Khodabakhsh & Hosseinialhashemi, Milad (2016). The Role of Attachment Styles and Resilience on Loneliness, International Journal of Medical Research & Health Sciences, 5, 9S, 268-274.
Vahedi, Shahram; Badri Gargari, Rahim & Gholami, Somayeh (2016). Mediating Role of Cognitive Emotion Regulation Strategies on the Relationship between the Attachment Styles and Emotional Problems: A Path Analysis, Journal of Iran J Psychiatry Behav Sci, 10 (4), 1-8.
بیرامی، منصور؛ هاشمی، تورج؛ بخشیپور، عباس؛ محمود علیلو، مجید و علی اقبالی (1393). مقایسه تأثیر دو روش آموزش تنظیم هیجان و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر پریشانی روانشناختی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان مادران کودکان عقب‌مانده ذهنی، فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 9و 33 59-43.
پاکدامن، شهلا و خان محمدی، مهدی)1390). نقش قرزندپروری ادراک‌شده در رابطه بین سبک‌های دلبستگی و جمع گرایی در دانشجویان، فصلنامه پژوهش های روانشناسی اجتماعی، 1 و (4)، 102-81.
جبردهی، روح‌الله (1385). بررسی میزان شادکامی و احساس تنهایی در بین زنان خانهدار، کارمند و پرستار، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان.
حیدری، علیرضا، احتشامزاده، پروین و فاطمه حلاجانی (1388). رابطه تنظیم هیجانی فراشناخت و خوشبینی با اضطراب امتحان دانشجویان، مجله یافته های نو در روانشناسی، 4 و 11، 7-19.
داورپناه، فروزنده (1373). هنجاریابی نسخه تجدیدنظر شده مقیاس احساس تنهایی برای دختران 18-12 ساله در شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
سلیمانی، مجید (1394). بررسی رابطه بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی تلفن همراه با اهمالکاری تحصیلی، احساس تنهایی، سلامت روان در دانش‌آموزان پسر سوم دبیرستان شهر قم، روانشناسی تربیتی، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
صدری دمیرچی، اسماعیل؛ اسدی شیشه‌گران، سارا و فریبا اسماعیلی قاضی ولویی (1395). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر تنظیم شناختی هیجان، احساس تنهایی و صمیمیت اجتماعی زنان دارای همسر معتاد، فصلنامه مددکاری اجتماعی، 5(2)، 37-46.
عسگری، پرویز؛ غلامرضا، پاشا و مریم امینیان (1388). رابطه تنظیم هیجانی، فشارزاهای روانی زندگی و تصویر بدن با اختلالات در زنان، نشریه اندیشه و رفتار (روانشناسی کاربردی)، 4 و (1)، 78-65.

فرمانی، فردین (1393). اثربخشی واقعیت درمانی به روش گروه‌درمانی بر میزان استرس، اضطراب و افسردگی و احساس تنهایی بیماران مبتلابه مالتی پل ایکلروزیس، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
فیاض، ریحانه؛ عامری، فریده و محمدعلی بشارت (1393). مقایسه بین سبک‌های فرزند پروری والدین و استحکام من فرزندان، فصلنامه رویش روانشناسی، 44 و (1)، 109-126.
کرلینجر، پدهاز (1393). رگرسیون چند متغیری در پژوهش های رفتاری (ترجمه حسن سرایی)، تهران: سمت، تاریخ انتشار به زبان اصلی 1982.
کرمی جویانی، فاطمه؛ سروقد، سیروس و حسین بقولی ریا (1394). رابطه ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های هویت با رضایت از زندگی دانش‌آموزان، فصلنامه علمی- پژوهشی/ رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 6 و (4)، 128-115.